Welke vergunningen heb je nodig als je gaat starten in de horeca?
Als je wilt starten in de horeca moet je een aantal vergunningen aanvragen en heb je te maken met wetten en regels. Of het nu gaat om een horecavergunning, drank- en horecavergunning, terrasvergunning of omgevingsvergunning. In dit artikel staan de belangrijkste aandachtspunten op het gebied van regelgeving in de horeca.
In dit artikel:
Welke horecavergunningen je nodig hebt, wordt gemeentelijk bepaald. Dit hoort dan ook bij de gemeentelijke verorderingen. Een gemeentelijke verordening is een op gemeentelijk niveau vastgesteld algemeen verbindend voorschrift. Dat wil zeggen dat naleving kan worden afgedwongen per wet. Het kan eventueel strafbepalingen of sancties bevatten. Met andere woorden, je hebt je eraan te houden. De belangrijkste en meest omvattende gemeentelijke verordening in een bepaalde gemeente wordt vaak aangeduid als Algemene Plaatselijke Verordening (afkorting APV).
Hierin staat de gemeentelijke regelgeving op het gebied van openbare orde en veiligheid. Dit verschilt per gemeente. Je kunt hier met je postcode de regels in jouw gemeente opzoeken.
Exploitatievergunning aanvragen
In de APV van je gemeente staat ook wat het beleid is met betrekking tot de exploitatievergunning. Zorg dat je hier goed uitzoekt welk beleid jouw gemeente heeft omtrent de exploitatievergunning. De voorwaarden én het proces van aanvraag voor een exploitatievergunning verschillen per gemeente. Verschillende documenten moeten op verschillende momenten worden aangeleverd. In de APV van jouw gemeente staat wat je nodig hebt. Heb je je vergunning al in handen? Dat is fijn, maar let op: je moet de vergunning weer wijzigen of opnieuw aanvragen wanneer je je rechtsvorm verandert, je nieuwe activiteiten gaat uitvoeren, je gaat verbouwen of uitbreiden, je een terras gaat openen of uitbreiden of nieuwe leidinggevenden in dienst gaat nemen. Je exploitatievergunning vraag je aan via de berichtenbox van de overheid nadat je je eHerkenningsmiddel hebt aangevraagd.
Drank- en Horecavergunning aanvragen
Als je in je zaak alcoholhoudende dranken wilt schenken moet je een drank- en horecavergunning hebben. In de horeca wordt deze vergunning ook wel horecavergunning genoemd. Om in aanmerking te komen voor een drank- en horecavergunning moet je aan verschillende verplichtingen voldoen. Je moet een nieuwe vergunning aanvragen als de inrichting van de zaak (bouwtechnisch) wijzigt of en op de vergunning vermelde leidinggevende wijzigt. En om op de vergunning te staan, is er een SVH-verklaring Sociale Hygiëne nodig. Deze eis geldt ook voor alle eigenaren van het bedrijf. Het is mogelijk om uw leidinggevende op de vergunning bij te schrijven. Deze leidinggevende moet minimaal 21 jaar oud zijn.
Aan welke eisen moet je voldoen voor het verkrijgen van een drank- en horecavergunning?
- De onderneming staat ingeschreven bij de kamer van koophandel.
- Het pand voldoet aan inrichtingseisen voor hoogte, oppervlakte, ventilatie en de aanwezigheid van toiletten. Zo moet moet je bijvoorbeeld twee volledig van elkaar gescheiden en afsluitbare toiletgelegenheden met een wasbak hebben en mechanische ventilatie die rechtstreeks in verbinding met de buitenlucht is;
- Op de aanvraag moet elke lokaliteit (ruimte) vermeld staan, inclusief het terras.
- Je mag niet tegelijkertijd in dezelfde ruimte detailhandel uitoefenen, m.u.v. het verkopen van condooms en damesverband. De leidinggevenden voldoen aan de zedelijkheidseisen o.b.v. het Besluit eisen zedelijk gedrag
- De leidinggevenden beschikken over voldoende kennis en inzicht over sociale hygiëne
- De inrichting voldoet aan de inrichtingseisen o.b.v. het Besluit eisen inrichtingen. KHN heeft hierover meer informatie gepubliceerd.
Benodigdheden voor aanvraag
In de meeste gevallen moet je de volgende documenten bij de aanvraag bijsluiten. Maar ook dit kan per gemeente verschillen.
- een uittreksel uit het handelsregister van de Kamer van Koophandel;
- een originele verklaring Sociale Hygiëne of bewijsstukken die gelijkgesteld worden aan de verklaring Sociale Hygiëne;
- het arbeidscontract van de leidinggevenden;
- het legitimatiebewijs van de leidinggevenden (paspoort);
- de koop- of huurakte van het pand;
De kosten verschillen per gemeente en lopen ook soms ver uitéén van een paar honderd euro tot meer dan duizend euro.
Terrasvergunning aanvragen
Voor een terras heb je bij de meeste gemeenten een terrasvergunning nodig en daar wordt vaak ook streng op gecontroleerd. In de meeste gevallen toetst de gemeente de aanvragen om een terrasvergunning aan de beschikbare doorloopruimte voor voetgangers, parkeervoorzieningen, het schoonhouden van de omgeving en de geluidsoverlast. Of een terrasvergunning al dan niet verleend dient te worden, is een belangrijke vraag de vraag naar eventuele aantasting van het woon- en leefklimaat.
Om te beoordelen of een terras een onaanvaardbare inbreuk zal maken op een woon- en leefklimaat moet wel sprake zijn van gerechtvaardigde vrees voor aantasting van dit woon- en leefklimaat. Een terrasvergunning mag niet zomaar geweigerd worden alleen op een verder ongefundeerde verwachting van een eventuele aantasting van het woon- en leefklimaat.Meestal zijn aan de vergunning voorwaarden verbonden ten aanzien van veiligheid, afmetingen en situering van het terras.
Voor zover het terras op gemeentegrond is geplaatst, kan de gemeente jaarlijks een bedrag aan precario heffen. De hoogte van de precarioheffing is meestal geregeld in de (leges- en) precarioverordening. Bij het aanvragen van een terrasvergunning zijn daarnaast ook leges verschuldigd.
Geluidsoverlast terrasvergunning
Indien er sprake is van een onoverdekt en onverwarmd terras dient het stemgeluid van bezoekers van het terras niet betrokken te worden bij de berekening van de totale geluidsproductie van het terras. Slechts indien er sprake is van een verwarmd of volledig overdekt terras, of van een terras gelegen op een zogenaamd binnenterrein, mag het stemgeluid van bezoekers worden betrokken bij de geluidsproductie en kan eventuele geluidsoverlast dan ook een overweging zijn bij het wel of niet verlenen van een terrasvergunning.
Vraag je een terrasvergunning aan voor een locatie waar geen horeca zat, dus waar je het bestemmingsplan wilt wijzigen, dan speelt stemgeluid wél mee en moet je rekening houden met de strengste eisen. Denk buiten het genoemde geluid ook aan rammelende fietskettingen, wegrijdende scooters en het opstapelen van meubilair. Als omwonenden valt hier erg weinig tegen te doen, de rechter stelt al snel dat ze enige mate van overlast moeten accepteren zolang het niet gaat om ontoelaatbare situaties. Wel dienen horecaondernemers redelijke maatregelen te treffen. Daarbuiten wil de rechter bewijzen zien of een norm is overschreden.
Bij het beoordelen van de vraag of een terrasvergunning wel of niet afgegeven zal worden, dient er van uitgegaan te worden dat de geluidsproductie van de inrichting binnen de geluidsnormen van het Activiteitenbesluit en de Wet milieubeheer blijft. Worden deze geluidsnormen overtreden, dan dient er handhavend opgetreden te worden maar is er nog niet direct een reden om een aangevraagde vergunning te weigeren. Wel mag de gemeente bij het beoordelen van een aanvraag om terrasvergunning de totale ruimtelijke uitstraling van de inrichting met terras bij haar overweging betrekken.
Gemeentebeleid terrasvergunning
Gemeenten stellen vaak beleid op ten behoeve van het wel of niet vergunnen van terrassen. Het is van groot belang om goed kennis te nemen van dit beleid. Het beleid kan kansen bieden maar ook bestaande terrassen beperken. Over het algemeen herzien gemeenten hun terrassenbeleid met enige regelmaat. Horecaondernemers doen er dan ook goed aan om zich tijdig op de hoogte te stellen van aanpassingen of vernieuwing van het beleid om op deze momenten hun belangen naar voren te brengen.
Indien de gemeente niet vraagt om op de tekening een terrasindeling weer te geven is het verstandig om uitsluitend de contouren van het terras aan te geven. Er kan immers altijd de behoefte te bestaan aan een andere terrasindeling, bijvoorbeeld door het anders plaatsen van de tafels of bijvoorbeeld het aantal stoelen te verhogen. Hiermee wordt voorkomen dat in enkele gevallen een nieuwe terrasvergunning dient te worden aangevraagd (waartegen voor omwonenden weer een bezwaarprocedure open staat).
Werkt de gemeente niet mee aan een terrasvergunning? Dit kun je doen
Het komt regelmatig voor dat een gemeente zogenaamde ontmoedigingsgesprekken voert om een terras te exploiteren. Wees hier alert op, want er zijn diverse manieren om hier tegenin te gaan:
- Ga eerst praten met de gemeente en probeer te achterhalen wat de exacte reden voor een eventuele weigering zal zijn.
- Ga na of die weigeringsgrond wellicht valt weg te nemen (bijvoorbeeld door het terras op een andere plek aan te vragen, of nog verstandiger: geef een aantal opties aan van mogelijke terrasindelingen, voorzien van verschillende kleuren).
- Dien altijd een aanvraag in. Als binnen de gemeente gebruik wordt gemaakt van een standaard aanvraagformulier (waardoor extra informatie niet kan worden ingevoegd), doe hier dan een bijlage bij. Zet in de bijlage uiteen waarom er naar jouw mening een terrasvergunning dient te worden verleend en motiveer waarom er geen weigeringsgronden zijn. Geef vervolgens aan dat je in geval van een eventuele (gedeeltelijke) weigering van de vergunning, eerst wenst te worden gehoord in de zin van art. 4:8 Algemene wet bestuursrecht (Awb). Vervolgens geef je aan dat je in een eventueel afwijzend besluit duidelijk gemotiveerd wenst te zien waarom de burgemeester – ondanks je argumenten – toch de vergunning weigert.
- Als je vervolgens de mededeling krijgt dat de burgemeester van plan is om de vergunning te weigeren, vraag dan een (zienswijze)gesprek aan. Neem daarbij een deskundige/advocaat mee.
- Bekijk of er niet alsnog aan de bezwaren van de burgemeester tegemoet kan worden gekomen. Gemeenten treden steeds vaker op tegen geluidsoverlast van terrassen. De gemeente mag in de regel niet direct overgaan tot de meest vergaande maatregel, zoals definitieve intrekking van de vergunning.
Wanneer moet je een Omgevingsvergunning aanvragen?
Ben je van plan iets te bouwen of te slopen? Dan kun je een omgevingsvergunning aanvragen via de website van je gemeente of bij het Omgevingsloket. Op deze site kun je ook de vergunningcheck invullen om te zien of je een omgevingsvergunning nodig heeft. Je hebt niet altijd een omgevingsvergunning nodig. In een aantal gevallen mag je vergunningvrij bouwen. Bijvoorbeeld als je voor groot onderhoud kozijnen vervangt.
Een omgevingsvergunning is nodig voor onderstaande activiteiten
- Als je gaat bouwen, verbouwen of renoveren. Als je bouwplannen veranderen moet je mogelijk opnieuw een omgevingsvergunning aanvragen. In sommige gevallen mag je vergunningvrij bouwen. In het Besluit omgevingsrecht (Bor)staan de situaties waarvoor je geen omgevingsvergunning nodig heeft. Bij de bouw moet je je houden aan de gemeentelijke voorschriften van de bouwverordening, welstandseisen en het bestemmingsplan.
- Als je gaat slopen en daarbij komt meer dan 10 m3 sloopafval vrij of als je asbest verwijdert. Je moet dan een sloopmelding doen bij de gemeente. Sloop je een beschermd monument? Dan moet je naast de sloopmelding een omgevingsvergunning aanvragen.
- Als je werkzaamheden in gebied met landschappelijke of cultuurhistorische waarde gaat doen, als je werkzaamheden in beschermde gebieden gaat doen of als je gaat verandere of slopen aan een rijks-, provinciaal of gemeentelijk monument.
- Als je een alarm wilt installeren in je bedrijfspand heb je meestal een omgevingsvergunning nodig. Dit kun je controleren via het Omgevingsloket.
- Als je maatregelen neemt om brandgevaarlijke situaties te voorkomen. Daarbij moet je je houden aan het Bouwbesluit 2012. In sommige gevallen heb je een omgevinsgvergunning nodig of moet een gebruiksmelding doen bij de gemeente.
- Als je een inrit of uitrit aanlegt van het pand naar de openbare weg binnen de gemeente
- Als je binnen de gemeente een of meer bomen wilt kappen, verplanten of snoeien. In sommige gemeenten heb je daarvoor een omgevingsvergunning nodig.
- Als je te maken krijgt met milieuregels. Zo zijn er regels voor bijvoorbeeld hoeveel geluid je bedrijf maakt, de afvalstoffen die je bedrijf heeft en de gevolgen daarvan voor de lucht en bodem. U moet in bepaalde situaties een melding doen of een vergunning aanvragen. In het Activiteitenbesluit staan welke meldingen of vergunningen dat zijn.
- Als tijdelijk een voorwerp op de openbare weg wil zetten. Zoals een hijskraan, steiger, bouwkeet, container of straatmeubilair? Dan heb je in veel gemeenten een omgevingsvergunning nodig. Deze vraag je aan bij de gemeente. In sommige gemeenten hoef je alleen een melding te doen.
- Als je reclame wilt maken op het pand, bijvoorbeeld met een reclamebord of lichtbak. Of als je één of meer grote, vrijstaande reclameobjecten gebruikt dan heb je meestal een omgevingsvergunning nodig.
Gebruiksmelding
Wanneer je een bouwwerk in gebruik gaat nemen of gaat gebruiken, dan is er een gebruiksmelding nodig, als in het gebouw meer dan 50 personen tegelijk aanwezig zullen zijn. Dit geldt ook bij het veranderen van een bouwwerk of van het gebruik daarvan, indien eerder een gebruiksmelding is gedaan en door het veranderen een afwijking ontstaat van de bij die melding verstrekte gegevens. Dit is niet van toepassing op het in gebruik nemen of gebruiken van een bouwwerk waarvoor een vergunning voor brandveilig gebruik is vereist.
Overige aandachtspunten
- Werknemers-Identiteit
Snel iemand nodig die op een drukke dag kan bijspringen? Dat kan, maar je moet altijd de identiteit van je werknemers controleren met een origineel identiteitsbewijs. Een kopie is niet voldoende en een rijbewijs ook niet. Je moet zelf wel altijd een kopie van het document in jouw administratie bewaren. - Muziek
Bij gezelligheid hoort muziek. Voor deze muziek, ook al is het maar achtergrondmuziek, moet je echter toestemming hebben, meestal van de Buma Stemra. Klik hier voor meer informatie en een stappenplan. - Openingstijden
Informeer bij de gemeente welke openings- en sluitingstijden gelden voor jouw gebied. Mocht je langer open willen blijven, dan moet je hiervoor een ontheffing bij de gemeente aanvragen.